Meb Yayınları 9. Sınıf Biyoloji Ders Kitabı Çözümleri ve Cevapları Sayfa 101

Meb Yayınları 9. Sınıf Biyoloji Ders Kitabı Çözümleri ve Cevapları Sayfa 101

Lizozom

Lizozomlar, sindirim enzimleri taşıyan, tek katlı zarla çevrili hücre organelidir. Lizozomun içerisinde bulunan enzimler, granüllü endoplazmik retikulumların yüzeyinde bulunan ribozomlarda üretildikten sonra endoplazmik retikulumlar aracılığı ile Golgi aygıtına getirilir. Burada yoğunlaştırılarak paketlenir ve kesecikler içine alınıp lizozom şeklinde sitoplazmaya bırakılır.

Lizozomlar hücre içi sindirim yapabilen hücrelerde bulunur. Gelişmiş bitki ve mantar hücrelerinde lizozom yoktur.

Lizozomlar, fagositozla yutulan bakteri ve virüslerle yabancı maddeleri etkisiz hâle getirir. Lizozomlar, spermin yumurtaya girmesinde de etkilidir.

Bozulmuş ve yaşlanmış organeller, lizozomlar tarafından yok edilir. Lizozom zarının iç yüzeyi, enzimlerin zarar vermesini engelleyen özel bir madde ile kaplanmıştır. Herhangi bir etki sonucu lizozom zarı parçalanırsa enzimler sitoplazmaya dağılır ve hücre kendini sindirir. Bu olaya otoliz denir.

Aşırı soğuk veya sıcağa maruz kalan deri hücrelerinde yanıkların oluşmasının sebebi lizozomların parçalanmasıdır. Lizozomlardaki fonksiyon bozuklukları, bazı hastalıklara neden olur. Örneğin Tay-Sachs (Tay Saks) hastalığında sinir hücrelerinin lizozomlarında lipitleri sindiren enzimler eksiktir. Zamanla sinir hücrelerinde biriken lipitler, hücrelerin fonksiyonlarının bozulmasına neden olur.

Lizozom faaliyeti sonucu parçalanması gereken maddeler parçalanmadan zamanla lizozomlarda birikebilir. Bu maddeler yaşlılık pigmenti adı verilen pigmentlere dönüşür. Bu durum deride kahverengi lekelerin oluşmasına yol açar.

BİLİYOR MUSUNUZ?

Embriyonel gelişim sırasında el ve ayak parmak aralarının açılması, tek parça hâlindeki göz kapaklarının iki eşit parçaya ayrılması ve dişilerde rahim duvarının kalınlaşan kısımlarının atılması lizozomların parçalanması sonucunda meydana gelen otoliz ile gerçekleşir.

Meb Yayınları 9. Sınıf Biyoloji Ders Kitabı Çözümleri ve Cevapları Sayfa 101

9. Sınıf Biyoloji Ders Kitabı, 9. Sınıf Biyoloji Ders Kitabı Cevapları, 9. Sınıf Biyoloji Ders Kitabı Çözümleri, Biyoloji Ders Kitabı, Biyoloji Ders Kitabı Cevapları, Biyoloji Ders Kitabı Cevapları Sayfa 101, Biyoloji Ders Kitabı Çözümleri, Biyoloji Ders Kitabı Çözümleri Sayfa 101, Biyoloji Ders Kitabı Çözümleri ve Cevapları, Biyoloji Ders Kitabı Sayfa 101, MEB Yayınları, MEB Yayınları 9. Sınıf Biyoloji Ders Kitabı Cevapları, MEB Yayınları 9. Sınıf Biyoloji Ders Kitabı Cevapları Sayfa 101, MEB Yayınları 9. sınıf Biyoloji Ders Kitabı Çözümleri, MEB Yayınları 9. sınıf Biyoloji Ders Kitabı Çözümleri Sayfa 101, Meb Yayınları 9. Sınıf Biyoloji Ders Kitabı Çözümleri ve Cevapları Sayfa 101, Sayfa 101